گزارش كارآموزي بررسی تأمين اجتماعي

دسته بندي : علوم انسانی » علوم اجتماعی
گزارش كارآموزي در تأمين اجتماعي در 35 صفحه ورد قابل ويرايش


قبل از اينكه به موضوع اصلي بپردازيم، لازم مي دانم بخشي از كتاب را به بررسي نقش تأمين اجتماعي در جوامع و تاريخچه‌ي تأمين اجتماعي در ايران اختصاص دهم.

تأمين اجتماعي نقش بسزايي در ارتقاي سطح زندگي مردم، برنامه ريزان و مديران جامعه دارد و برنامه ريزان تأمين اجتماعي بايد در امر برنامه ريزي براي اين سازمان همگام با ديگران برنامه ريزان پيش بروند.

نظام تأمين اجتماعي اقشار جامعه را به هنگام كاهش يا قطع درآمد، بروز بيماري، بيكاري، از كارافتادگي، فوت و بي سرپرستي از طريق دو نظام بيمه اي و حمايتي تحت حمايت قرار مي دهد.

نمودار سازماني زير عملكرد سازمان را براساس سلسله مراتب نشان مي دهد.

سازمان تأمين اجتماعي به موجب ماده‌ي 1 قانون تأمين اجتماعي مصوب 1354 تاسيس شد تا انواع بيمه هاي اجتماعي را به اجرا درآورد و گسترش دهد و نظامي هماهنگ با برنامه هاي تأمين اجتماعي مستقر سازد و همچنين وجوه و درآمدهاي موضوع قانون تأمين اجتماعي را تمركز بخشد و از محل همين وجوه و ذخاير به سرمايه گذاري و بهره برداري بپردازد.

سازمان تأمين اجتماعي مركزي در خيابان آزادي جنب وزارت كشور واقع شده است بر اساس مصوبه 29/4/73 مجلس شوراي اسلامي نهاد عمومي و غيردولتي است و اداره آن براساس ماده‌ي 6 اساسنامه تحت رياست شوراي عالي «بالاترين ركن سازمان» است.


اركان سازمان عبارتست از: شوراي عالي، هيأت مديره، مديرعامل، هيأت نظارت.


تحقيق عدالت اجتماعي

از ديرباز تاكنون ذهن برنامه ريزان، سياست مداران، اقتصاددانان، جامعه شناسان و … را به خود مشغول داشته است.


جوامع توسعه يافته امروزي از قرن 19 و 20 به مقولة تأمين اجتماعي توجه كرده و چگونگي آن را ساخته و به مرحلة اجرا درآوردند در حاليكه جوامعه توسعه نيافته به اهميت آن عمدتاً از جنگ جهاني دوم به بعد رسيده و در صدد طراحي،‌ ساخت و عملياتي كردن آن هستند.

قبل از پرداخت به تئوري حسابداري صندوقهاي تأمين اجتماعي لازم است به انواع مستمري اين صندوق ها به طور اختصار اشاره نماييم زيرا همين مستمريها و شرايط آنها است كه بايد در آينده درباره آنها با در دست داشتن اطلاعات لازم محاسبات مربوطه را انجام دهيم.

الف) مستمري بازنشستگي :‌حق دريافت مستمري بازنشستگي هميشه به يك حداقل سن و طي يك دوره حداقل بيمه بستگي دارد.

در بسياري از كشورهاي اروپاي غربي و ساير كشورهاي صنعتي براي برقراري مستمري سن مردان لااقل بايد 65 سال باشد ولي در كشورهاي اروپاي شرقي غالباً 60 سال است از طرف ديگر در بسياري از كشورهاي در حال توسعه معمولا سن دريافت مستمري 60 حتي 55 سال تعيين شده است.

در تعداد زيادي از كشورها سن قبول مستمري براي زنان كمتر از مردان است.

دوره استاژ: (دارا بودن حداقل سابقه بيماري) در برخي از صندوق ها بر حسب مدت پرداخت حق بيمه، سال هاي بيمه،‌ شغل، كار يا محل اقامت تعيين مي گردد.

معمولاً از 10 سال كمتر و از 25 سال بيشتر نيست.

ب) مستمري از كار افتادگي:

از كار افتادگي بر دو نوع است و به موجب قانون تعريف شده است:

1) از كار افتادگي شغلي

2) از كار افتادگي كلي (عدم توانائي انجام كار)

از كار افتادگي شغلي به از دست دادن شغل بيمه شده كه به طور معمول به آن مي پردازد مربوط مي شود. ولي از كار افتادگي كلي عبارتست از عدم توانايي به دست آوردن در آمد در هر شغل مناسب

ج) مستمري بازماندگان

مستمري بازماندگان در صورت فوت مستمري بگير بازنشسته يا بيمه شده شاغل يا از كار افتاده پرداخت مي گردد.

بازماندگان مهم دريافت كننده مستمري همسر و فرزندان متوفي هستند.

ساير مستمري بازماندگان احتمال مانند والدين، خواهران، برادران، و اولاد آنها يا شوهر يك زن بيمه شده در شرايطي محدود از نظير هزينه ها هرگز حائز اهميت نيستند.

نرخ هاي پرداخت مستمري ها به شرح زير است.

نرخ مستمري بازنشستگي : 30% دستمزد متوسط پاياني به اضافه %5/1 به ازاء هر سال پرداخت كسور بيش از 15 سال تا حداكثر %60 بعد از 35 سال يا به اضافه كسورات پرداخت شده يا بستانكار شده

مستمري از كار افتادگي : همان فرمولي كه براي مستمري بازنشستگي بيان شد.

مستمري بازماندگان: درصدي از مستمري بازنشستگي كه بيمه شده حق دريافت آن را دارد يا از مستمري از كارافتادگي كه در زمان فوت حق آن را مي داشت به اين شرح %50 به همسر و 20% به هر طفل
منابع تامين مالي و هزينه ها

طبق ماده 51 قانون تامين اجتماعي هيأت مديره سازمان بايد تا اول دي ماه هر سال بودجه كل سازمان را براي سال بعد تنظيم كند و به شوراي عالي تامين اجتماعي پيشنهاد نمايد شوراي عالي مكلف است حداكثر تا پانزدهم اسفندماه بودجه سال بعد را تصويب كند و به هيئت مديره ابلاغ نمايد.

براساس ماده 28 قانون، به طور كلي درآمدهاي سازمان از منابع زير تامين مي شود:

1-2-5- درآمدهاي حاصل از حق بيمه وصولي

2-2-5- درآمدهاي حاصل از وجوه و ذخائر و اموال سازمان

3-2-5- درآمدهاي حاصل خسارات و جرائم نقدي

4-2-5- كمك ها، هدايا و ساير درآمدها

5-2-5- سه درصد وصولي حق بيمه بيكاري



طبقه بندي انواع بيمه هاي درمان به تجزيه و تحليل سياستهاي بيمه اي در نظام هاي بهداشتي يا تركيبي از طرح هاي بيمه كمك مي كند، ارائه طبقه بندي ابزاري مفيد خواهد بود كه دستيابي به داده هاي آماري در مورد سياستها و اطلاعات موردنياز را براي برقراري نظارت در بيمه هاي خصوصي هدايت خواهد كرد.

بيمه نوعي روش تأمين منابع مالي است كه هم پيش پرداخت و هم يك كاسه كردن را دربرمي‌گيرد، بيمه هاي درمان براساس چهار معيار منبع تأمين مالي، ميزان اختيار افراد براي مشاركت در برنامه گروهي يا فردي بودن برنامه و روش محاسبه حق بيمه طبقه‌بندي مي شوند.
چشم انداز رفاه اجتماعي در جهان امروز

1- جامعه اي با دو سرعت

2- عقيم سازي و سقط جنين اجباري

براي اينكه اطلاعاتي راجع به رفاه و عدالت اجتماعي داشته باشيم، لازم دانستم هرچند كه اين مباحث چندان ارتباطي به گزارش اصلي ندارد.

شمه اي از آنچه را كه دانستن و تفكر كردن پيرامون اين موضوع به نظر اين حقير الزامي است را به اطلاع خوانندگان برسانم.

عدالتي كه همة جوامع از آن سخن به ميان مي آورند ولي اكثريت آنها از معناي واقعي آن بي خبر هستند.

1- جامعه اي با دو سرعت

در آبان ماه گذشته (سال 84) هنگامي كه دولت ليبرال دموكرات نخست وزير ژاپن براي تعيين تكليف اصلاحات اقتصادي موردنظر خود و پيش بردن موج جديد خصوصي سازي انتخابات پارلماني زودتر از موعد را انتخاب كرده بود، تبليغات انتخاباتي كم سابقه اي براي متقاعد كردن رأي دهندگان برپا شد.

اصلاحات موردنظر نخست وزير ژاپن و حزب حاكم در حقيقت همان چيزي است كه در كشورهاي ديگر با عنوان خصوصي سازي مطرح مي شود و نخستين هدف آن هم كوتاه كردن دست دولت از تصدي سازمانها و دستگاههاي توليدي و خدمات عمومي است.

در گرماگرم همين مبارزات انتخاباتي بود كه در زير همان آگهي هاي ديواري بس بالابلند بر در و ديوار شهرها، روزنامه نگاران خارجي با گروههاي چشم گيري از افراد بي‌سروسامان و خيابان خواب مواجه مي شدند كه در گوشه و كنار گذرگاههاي عمومي روزگار مي گذراندند.

يكي از همين خبرنگاران در مصاحبه با يكي از همين خيابان خواب ها مي گويد:

«مرد پنجاه ساله اي بي پناه است كه صاحب و كارفرماي يك كارگاه فلزكاري كوچك بوده است كه ورشكست شده و براي فرار از دست طلبكاران به يكي از مجتمع هاي فقيرنشين در توكيو پناه آورده است.

در نيمه اول سال 2005 (1384) وضع اقتصادي كشور تا حدي بهبود يافت و آثاري از رشد مجدد اقتصادي پديد آمد.

واقعيت اين است كه دور از بازارهاي سهام و عملكرد چشم نواز صنايع سود آفرين و همچنين دور از بازي هاي سياسي صاحبان قدرت و باز هم دور از عرضه گسترة كالاهاي لوكس در شهرهاي بزرگ و محله هاي اشرافي، كشور ژاپن ديگري هم وجود دارد كه متشكل از انبوه عظيمي از مردم بي بضاعت است كه به طور معمول در پرتو دوربين ها و نمايشگاهها و چشم اندازهاي دلفريب تبليغاتي قرار نمي گيرند،‌ ولي اين جماعت خاموش و سر به زير را مي توان در امتداد خيابانهاي با فروشگاههاي ورشكسته و كارگاههاي تعطيل شده مشاهده كرد. سيماي ديگري از اين تعطيلي ها و اخراج ها را مي توان در ستون حوادث و در ميان نامه هاي خوانندگان روزنامه هاي بزرگ كشور را تشخيص داد.

سازمان تامين اجتماعي در سال 1347 فعاليت خود را تحت عنوان صندوق تامين اجتماعي آغاز كرده ابتدا زير نظر وزارت كار و اموراجتماعي فعاليت خود را انجام مي‌داد. و سپس تحت سرپرستي وزارت درمان و آموزش پزشكي عمل مي‌كردو در حال حاضر مستقل از هر حرفه‌اي به فعاليت خود را ادامه مي‌دهد.

سرمايه اوليه براي تشكيل سازمان از طرف دولت تامين شد و طبق اساسنامه فعاليت خود را آغاز كرد.

درآمد سازمان در ابتدا فقط از طريق حق بيمه كارگران و كارفرمايان دريافت مي‌كرد و تامين مي‌شد و بعدها درآمدهاي ديگري از جمله پرداخت بيمه شدگان خسارات و جرائم نقدي، هدايا و كمك‌هاي نقدي نيز اضافه گرديد.

هدف سازمان از تاسيس يك نهاد عمومي، غيردولتي و بيمه كردن اقشار مختلف مردم، خدمت به بيمه شدگان و پرداخت به مستمري بگيران و در حقيقت تامين سطح و زندگي ومادي و فرهنگي بوده است.

مدير عامل سازمان بالاترين مقام اداري آنجا مي‌باشد و توسط وزير درمان و آموزش پزشكي به سمت خود منصرف مي‌شود.

اهم فعاليت‌هاي سازمان تامين اجتماعي مربوط است به خدماتي است كه به بيمه شدگان ارائه مي‌دهد و همچنين وجوهي كه از آنجا دريافت مي‌كند.

هزينه‌هائي كه به منظور ارتقاء سطح آموزشي كاركنان صورت مي‌گيرد. درنهايت به خدمت بهينه‌تر به مردم منجر مي‌شود براي اطلاع رساني فرهنگي، بيمه‌اي به مردم نشريه‌اي دو هفته يكبار منتشر مي‌شود، به عنوان نشريه آتيه كه مربوط به بيمه شدگان و مستمري بگيران و علاقمندان به امر بيمه مي‌باشد.

سازمان تامين اجتماعي مركزي در خيابان آزادي جنب وزارت كار و امور اجتماعي و در استان تهران واقع شده است.

و واحدهاي اين سازمان شامل اداره كل درآمد، اداره فني بيمه‌شدگان، اداره كل مستمريها معاونت اداري و مالي، اداره كل سرمايه‌گذاري، دفتر ذخاير سرمايه‌گذاري، دفتر امور مجمع شركت‌ها اداره كل امور مالي ما اداره كل خدمات، معاونت درمان، درمان مستقيم، درمان غيرمستقيم اداره‌ي كل پشتيباني، راهبري سيستم‌ها، آموزش، امور داروئي، درآمد حق بيمه و آمار و محاسبات است.

در هر يك از اين واحدها فعاليت هاي خاصي انجام مي‌شوند و تمام واحدها در راستاي اهداف سازمان يكپارچه عمل مي‌كنند.

جوامع توسعه يافته امروزي از قرن 19 و 20 به مقوله تامين اجتماعي توجه كرده و چگونگي آن را ساخته و به مرحله اجرا در مي‌آروند. در حاليكه توسعه نيافت به اهميت آن عمدتاً‌ از جنگ جهاني دوم به بعد رسيده و در صدد طراحي ،ساختن و عملياتي كردن آن هستند. سازمان تامين اجتماعي در دو بخش بيمه‌اي و درمان به امر بيمه مشغول است. و همچنين مستمري كه به مستمري بگيران پرداخت مي‌كند بر دو نوع است:

الف) مستمري بازنشستگي،

ب) مستمري از كار افتادگي

ج) مستمري بازماندگان

الف) در بسياري از كشورهاي اروپاي غربي و ساير كشورهاي صنعتي براي برقراري مستمري سن مردان لااقل بايد 65 سال باشد، ولي در كشورهاي اروپاي شرقي اين ميانگين غالباً 60 سال است.

از طرف ديگر در بسياري از كشورهاي در حال توسعه معمولاً‌ سن دريافت مستمري 60 حتي 55 سال تعيين شده است.

در تعداد زيادي از كشورها سن قبول مستمري براي زنان كمتر از مردان است.

ب) مستمري از كارافتادگي بر دو نوع است و به موجب قانون تعريف شده است:

1) از كارافتادگي شغلي 2) از كار افتادگي كلي (عدم توانائي انجام كار)

از كار افتادگي شغلي به از دست دادن به شغل بيمه شده كه به طور معمول به آن مي‌پردازد مربوط مي‌شود ولي از كار افتادگي كلي عبارتست عدم توانائي بدست آوردن در هر شغل مناسب.

ج) مستمري بازماندگان در صورت فوت مستمري بگير بازنشسته يا بيمه شده شاغل يا از كار افتاده پرداخت مي‌گردد.

بازماندگان مهم دريافت كننده مستمري همسر و فرزندان متوفي هستند.

ساير مستمري بازماندگان احتمالي مانند والدين، خواهران، برادران و اولاد آنها يا شوهر يا زن يك بيمه شده در شرايطي محدود از نظير هزينه‌ها هرگز حائز اهميت نيستند.

« نرخ‌هاي پرداخت مستمري‌ها به شرح زير است.

نرخ مستمري بازنشستگي 30% دستمزد متوسط پاياني به اضافه 5/1% درصد به ازاي هر سال پرداخت، كسور بيش از 15 سال تا حداكثر 60 درصد بعد از 35 سال يا به اضافه كسورات پرداخت شده يا بستانكار شده

مستمري از كار افتادگي: همان فرمولي كه براي مستمري بازنشستگي بيان شد مورد استفاده قرار مي گيرد.

مستمري از كارافتادگي نيز به همين صورت پرداخت مي شود.

مستمري بازماندگان: درصدي از مستمري بازنشستگي كه بيمه شده حق دريافت آن را دارد يا از مستمري از كار افتادگي كه در زمان فوت حق آن را مي داشت به اين شرح پرداخت مي گردد (50 درصد به همسر و 20 درصد به هر طفل)

«منابع تأمين مالي و هزينه ها»

طبق ماده 51 قانون تأمين اجتماعي هيأت مديره سازمان بايد تا اول ديماه هر سال بودجه كل سازمان را براي سال بعد تنظيم و به شوراي عالي پيشنهاد نمايد و شوراي عالي مكلف است حداكثر تا پانزدهم اسفندماه بودجه سال بعد را تصويب كند و به هيئت مديره ابلاغ نمايد.

بيمه نوعي روش تأمين منابع مالي است كه هم پيش پرداخت و هم يك كاسه كردن را دربرمي‌گيرد، بيمه هاي درمان براساس چهار معيار منبع تأمين مالي، ميزان اختيار افراد براي مشاركت در برنامه گروهي يا فردي بودن برنامه و روش محاسبه حق بيمه طبقه‌بندي مي شوند. تأمين اجتماعي بايد همگام با ديگر برنامه ريزي هاي اقتصادي، فرهنگي و اجتماعي به اقشار مختلف مردم خدمات هماهنگي را ارائه دهد.

تأمين اجتماعي به معناي عدالت و يكسويه شدن مي باشد يعني پيشرفت مادي و فرهنگي جوامع. اكثر كشورها از اين واژه استقبال مي كنند و مي كوشند تا با تصويب برنامه هاي خرد و كلان از منفعتي كه در اين راه نصيب ايشان مي شود بي نصيب نماننده اما آيا تا به حال به اين موضوع فكر كرده اند كه هدف اصلي تأمين اجتماعي چيست و چرا بايد به مردم خدمت كند و همچنين رفاه واقعي بيمه شدگان و افرادي كه در آرزوي بيمه شدن به سر مي برند چيست.