اخلاق و زندگی

دسته بندي : علوم انسانی » معارف اسلامی
اخلاق و زندگی



مقدمه

اخلاق و زندگی

تعلیمات اسلامی چون چشمه آبی است كه گرچه در نهایت مزرعه را سیراب می‏كند امّا درمسیر نیز اثرات نیك خویش را بر جای می‏گذارد.قرآن كریم:ما به مردان و زنانی كه عمل صالح بهمراه ایمان داشته باشند زندگی پاك و پاداش احسنخواهیم داد.اخلاق، یكی از مسائل مهمی است كه در زندگی بشر نقش اساسی دارد. این موضوع در اسلام جایگاه ویژه‏ای دارد و در حقیقت یكی از اركان تشكیل دهنده دین است. به تعبیر دیگر، چگونه فكر كردن و چه اعتقادی داشتن (اعتقادات)، چسان عمل كردن (احكام) و با چه منش و خویی زیستن (اخلاق)، سه ركن اساسی است كه محدوده تعلیمات دینی را تعیین می‏كند و در یك كلمه چنان كه از برخی تعبیرات قرآنی و روایی به دست می‏آید، هدف و مقصد انبیای عظام، تكمیل مكارم اخلاقی و تهذیب نفوس بوده است.

بدون شك، آسایش دنیا و آخرت، در سایه اخلاق نیك، تحقق می‏یابد.انسان اگر بخواهد در زندگی دنیا آسوده بوده و دور از نگرانیها و اضطرابهای ویرانگر به سر ببرد، راهی جز مبارزه با صفتهای زشت و پاكسازی دل از خوهای پلید ندارد. كیست كه نداند صفاتی از قبیل: خوشرویی، تواضع، قناعت، محبت، اخلاص، بلندهمتی، طهارت و سلامت نفس و... انسان را از دغدغه‏های بی‏حاصل و از پریشانیهای بدفرجام، نجات می‏دهد و بر عكس، حالات و اوصافی مانند: غضب، خودخواهی، حرص، حسد، بخل، بدبینی، بدخواهی و آلودگیهای روحی، او را در غل و زنجیر گرفتار می‏كند و هـمـیـن دنـیـای او را كـه مـی‏تـوانـد در سایـه اخـلاق و رفتار شایسته، به خوشی و آسایش بگذرد، به ‏جهنمّی‏ سوزان ‏وعذابی ‏پررنج ‏وبی‏ پایان‏ تبدیل‏ می‏كنند.

بسیاری‏ خیال‏ می‏كنندكه‏ نتیجه‏ دستورات‏ اسلام را،تنهادرآخرت بایدجستجو كرد و این ‏مكتب ‏آمده ‏است‏ تا فقط‏ سعادت‏ اخروی‏ انسان‏ راتأمین‏ كند.
و به آسایش و رفاه انسان در دنیا كاری ندارد. شاید همین فكر باعث شده كه برخی از جوانان معتقد به اسلام كه در عمل دنبال هوسرانی و خوشگذرانیهای زودگذر هستند، وقتی به توبه و كنارگذاشتن اشتباهات خود دعوت می‏شوند، در پاسخ بگویند: ما جوانیم و باید از دوران جوانی و عیش و نوشهای آن بهره ببریم، بعد از گذشت این دوران خوش و پرطراوت، در پیری از گذشته خود توبه خواهیم كرد و بدین وسیله خود را برای پذیرش مرگ و رسیدن به سعادت آخرت و لذتهای آن آماده خواهیم ساخت. ما هنوز وقت بسیاری داریم، چرا باید جوانی خود را فدا كرده، از حالات و روزهای خوش‏آن صرف‏نظر كنیم و نقد را به نسیه بفروشیم. چنین كارهایی ناشی از محرومیت و عقب‏ماندگی ذهنی است.


این سخن، از برداشت نادرست آنها در باره برنامه‏های تربیتی اسلام، سرچشمه می‏گیرد. آنان خیال می‏كنند كه اسلام تنها برای آبادانی آخرت آمده و با انسان و زندگی او در دنیا كاری ندارد و اگر او را به انجام اعمالی موظف كرده، تنها به خاطر این است كه نتیجه آن را در آخرت ببیند و وارد بهشت شود.
در منطق اینان قوانین اسلام همچون گلوله‏ای است كه از لوله تفنگی خارج می‏شود و تنها آن نقطه آخر را هدف قرار داده و مسیری كه می‏پیماید، بكلی از دایره مقصود تیرانداز خارج است، در صورتی كه اگر بر اساس آیات قرآن و روایات ائمه معصومین علیهم‏السلام هدف از تعلیمات اسلامی را ارزیابی كنیم، باید آن را به چشمه آبی تشبیه كنیم كه از نقطه‏ای به جوشش در آمده تا در پایان مسیر، مزرعه‏ای را سیراب كند، لیكن بر سر راه خود به تقوا و عمل صالح، در همین دنیا نیز انسان را به رستگاری و سعادت می‏رساند.


فهرست:



مقدمه ، اخلاق و زندگی ..................................................................................................................... 4

اخلاق و زندگی ، تهذیب و تعلیم ...................................................................................................... 7

اخلاق و زندگی ، لذتهای معنوی ...................................................................................................... 11

اخلاق و زندگی ، پاکی قلب ............................................................................................................. 15

اخلاق و زندگی ، اجتماع .................................................................................................................. 20

اخلاق و زندگی ، پیامبر .................................................................................................................. 23

اخلاق و زندگی ، امام خمینی .......................................................................................................... 26

منابع ................................................................................................................................................ 33